Żywienie świnek
Podstawą zdrowia każdej świnki morskiej jest prawidłowo zbilansowana dieta. Zgodnie z założeniami weterynarzy i hodowców (na podstawie długoletnich praktyk) powinna się ona składać codziennie w 60-70% z siana, 15-20% z ziół, ok. 5-10% z warzyw, owoców , 5-10% z dobrej jakości granulatu, który uzupełni wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Tak karmione świnki żyją długo, cieszą się zdrowiem i sprawnością.
Teoretycznie nie ma konieczności podawania śwince morskiej świeżych warzyw i owoców. Niemniej produkty te są bogate w witaminy i minerały, a świnki morskie je uwielbiają. Pamiętajcie jednak, żeby podawać je w rozsądnych ilościach – nadmiar może poważnie im zaszkodzić.
Obowiązkowo zapewniamy stały dostęp do świeżej wody w poidełku.
Prawidłowo zbilansowana dieta
Wybór odpowiedniej karmy podstawowej
Wybór odpowiedniego granulatu to bardzo ważna sprawa. Dorosła świnka je go stosunkowo niewiele. Stanowi on źródło niezbędnych witamin i minerałów. Warto skorzystać z rad doświadczonych hodowców i stosować karmy długoletnio stosowane w praktyce hodowlanej ze znakomitym skutkiem, opracowane przy współudziale lekarzy weterynarii, polecane przez fachowców; do takich należą kompletne, bezzbożowe karmy poważnych producentów. Warto zawsze spytać polecającą osobę, dlaczego dany granulat jest jej zdaniem dobry, a następnie samodzielnie przeanalizować jego skład.
Prawidłowo zbilansowany granulat powinien zawierać:
Istnieje na rynku kilka gotowych granulatów dla świnek o prawidłowym składzie. Podaję je jako karmy najlepsze: Versele Laga Cavia Complete, JR Farm Grainless Kompletna Karma Świnka Morska oraz nasz faworyt: Beaphar Nature karma dla świnki morskiej bez zbóż.
Skład tych trzech karm zasadniczo odróżnia je od pozostałych; składają się w większości z siana oraz suszonych ziół wraz z dodatkiem witamin i minerałów. Są zbite w spore, twarde granulki, na których świnka znakomicie ściera zęby. Skład analityczny natomiast idealnie zaspokaja jej potrzeby.
Pokarmy, których nie należy podawać świnkom to m.in.:
- zboża
- awokado
- kukurydza
- liście pomidorów
- rabarbar
- warzywa i owoce przetworzone, smażone, duszone, konserwowe i kiszone
- cebula
– mięsa
- czosnek
– ryby
- kapusta
– jaja
- sałata lodowa
– pieczywo
- ziemniaki
– sól i cukier
- grzyby
– przyprawy
- herbata
– substancje słodzące
- kawa
– produkty zawierające sztuczne barwniki
Wiele osób zastanawia się, dlaczego właściwie należy unikać karm zbożowych, których jest najwięcej na rynku i są w najniższych cenach. Jest kilka solidnych powodów.
Po pierwsze: zboża podnoszą krótkotrwale cukier we krwi, a następnie odkładają się w postaci tłuszczu – zwyczajnie tuczą.
Po drugie: w zbożach nieprzetworzonych mamy przewagę szkodliwych kwasów tłuszczowych, które przyczyniają się do niewydolności układu krążenia oraz podnoszą poziom cholesterolu. Ponadto wykazano, że są kancerogenne.
Po trzecie w zbożach nieprzetworzonych znajdują się substancje o działaniu antyodżywczym (fityniany
i lektyny), które utrudniają wchłanianie składników odżywczych.
Jak powinno wyglądać dobrej jakości siano?
Siano powinno być dobrze wysuszone i pachnące – wilgotne, o nieprzyjemnym zapachu może być zgniłe
i poważnie zaszkodzić śwince. Powinno być bladozielonego koloru. Dobrze jest, aby było w większych kawałkach, gdyż wtedy świnka może ścierać na nim zęby – sproszkowane/drobne sianko nie spełni tej funkcji.
Ile karmy podawać?
Poniższa tabelka przedstawia właściwą ilość karmy dla jednej świnki morskiej – jeżeli posiadacie więcej zwierzaków w klatce, to ilość każdego składnika mnożymy przez ilość świnek, a następnie dostosowujemy, czyli ewentualnie zmniejszamy do stanu faktycznego, czyli tego, ile faktycznie zjadają.
Kwestia podawania warzyw i owoców przedstawia się następująco:
Ilość mokrego pokarmu na dobę nie powinna przekraczać 100g,
czyli ok. połówki owocu/warzywa.
Jednak nie wszystkie owoce i warzywa powinny być podawane codziennie – warto postawić na różnorodną dietę, a nowe rodzaje pokarmów wprowadzać stopniowo w małych ilościach.
Dozwolone warzywa i owoce
- arbuz
- melon
- aronia
- ogórek
- banan
- papryka - każdy kolor, bez nasion
- borówka amerykańska
– pasternak
- brokuł
– pietruszka – korzeń i nać
- brukselka
– pomidor
- burak
– porzeczka – liście i owoce
- botwinka
– poziomka – liście i owoce
- cukinia
– roszponka
- cykoria
– róża dzika
- dynia
– rukiew wodna
- gruszka
– rukola
- jabłko
– rzepa
- jagoda
– rzerzucha
- jarmuż
– rzodkiewka – korzeń i nać
- jeżyna - owoc i liść
– sałata rzymska
- kapusta pekińska
– seler naciowy
- kiwi
– szparagi
- koper włoski
– śliwki – owoc bez pestki
- koperek - nać
– topinambur suszony
- malina
– truskawka – liść i owoce
- marchew - korzeń i nać
– żurawina
Wybrane dozwolone i polecane zioła dla świnek
- babka lancetowata i szerokolistna
- rdest ptasi
- mniszek lekarski
- ziele owsa
- melisa
- ziele kukurydzy
- mięta
- kwiat dzikiej malwy
- lipa
- kwiat czarnej malwy
- krwawnik
- kwiat róży
- tasznik
– płatki słonecznika
- pięciornik gęsi
– ziele jęczmienia
- koniczyna suszona
– liść poziomki
- skrzyp polny
– liść jeżyny
- pokrzywa
– liść maliny
- dziurawiec
– kwiat hibiskusa
- rumianek
– liść kukurydzy
- nagietek
– kwiat głogu z liściem
- kwiat chabra
– kłącze perzu
- kwiat kocanki
– korzeń pięciornika
- pietruszka
– jasnota biała
- owies
– ziele malwy
- liść leszczyny
– korzeń pokrzywy
- liść truskawki
– kwiat stokrotki
- liść porzeczki
– ziele jagody
- liść maliny
– ziele borówki
- jeżówka purpurowa
– liść jabłoni
- podbiał
– liść gruszy
Produkty, które można podawać codziennie
- babka lancetowata
- stokrotka i melisa
- babka szerokolistna
- liść truskawki
- liść truskawki
– tymotka
- pięciornik gęsi
– siano
- liść maliny
– liść porzeczki
- liść borówki czernicy
– podagrycznik
- chaber
– liść gruszy
- gwiazdnica pospolita
– liść jabłoni
Pozostałe zioła podajemy uzupełniająco, posiłkując się dawkowaniem podanym na opakowaniu.
Warto pamiętać, że oprócz tego, że zioła bardzo smakują świnkom, mają też dodatkowe, cenne właściwości i powinny znajdować się w ich podstawowej diecie.
Zioła wspomagające przemianę materii: babka lancetowata, dziurawiec, łodyga pietruszki
Zioła uspokajające: melisa, mięta, liść leszczyny
Zioła przeciwbiegunkowe: babka lancetowata, liść czarnej porzeczki, dziurawiec, ziele jeżówki, liść maliny, liść truskawki
Zioła o działaniu przeciwzapalnym: babka lancetowata, dziurawiec, ziele jasnoty, ziele jeżówki, krwawnik, liść maliny, mniszek, podbiał, rdest ptasi, bławatek, jarzębina, jęczmień zielony, łodyga pietruszki, nagietek, rumianek, rumianek
Zioła o działaniu rozkurczowym: babka lancetowata, dziurawiec, krwawnik, łodyga pietruszki, melisa, mięta, podbiał, kocanka, koper włoski, łodyga pietruszki, rumianek, rumianek rzymski
Działanie bakteriobójcze: liść brzozy, liść czarnej porzeczki, dziurawiec, ziele jasnoty, ziele jeżówki, kwiat nagietka liść maliny, melisa, mięta, liść truskawki, chmiel, nagietek
Zioła poprawiające odporność organizmu: dzika róża. kwiat hibiskusa. ziele jeżówki. liść jeżyny. łodyga pietruszki. topinambur, liść truskawki, burak, nagietek, płatki róży
Zioła łagodzące wzdęcia: dziurawiec, liść jeżyny, krwawnik, liść maliny, melisa, siemię lniane, rumianek, rumianek rzymski, mięta
Zioła wzmagające łaknienie/ apetyt: krwawnik, łodyga pietruszki, melisa, mięta, mniszek, liść truskawki, chmiel, cykoria
Wiele osób ma wątpliwości odnośnie suplementacji witaminy C u świnek morskich. Faktem jest, że jest ona świnkom niezbędna, a ich organizmy nie są w stanie jej wytworzyć. Jednakże większość karm wysokiej jakości jest wzbogacona w odpowiednie ilości tej witaminy. Ponadto podawanie różnorodnych owoców, warzyw oraz ziół bogatych w witaminy i minerały pozwala uzupełnić witaminy lepiej niż sztuczne suplementy. Jeżeli jednak dieta Twojej świnki jest uboga, to bez obaw sięgnij po suplementy witaminowe, ponieważ niedobory skutkują m.in.: szkorbutem, infekcjami, paraliżem, chorobami skóry, schorzeniami żołądka i błony śluzowej.
Poniżej dla przykładu podam ilość witaminy C w 100g popularnych owoców i warzyw, a w nawiasie ilość, jaką świnka musiałaby zjeść, aby pokryć swoje dobowe zapotrzebowanie na witaminę C.
ROŚLINA
ILOŚĆ WITAMINY C W 100G ROŚLINY
ILOŚĆ ROŚLINY KTÓRĄ POWINNA ZJEŚĆ ŚWINKA BY POKRYĆ DOBOWE ZAPOTRZEBOWANIE
OWOC DZIKIEJ RÓŻY
550, 0 mg
2,5 g
PORZECZKI CZARNE
183,0 mg
7 g
PAPRYKA CZERWONA
139 mg
7,5 g
BRUKSELKA
94 mg
11 g
KALAFIOR
69 mg
14 g
SZPINAK
67,8 mg
15 g
TRUSKAWKI
66 mg
15 g
PORZECZKI CZERWONE
45,8 mg
20 g
NATKA PIETRUSZKI
178 mg
7 g
JABŁKA
9 mg
200 g !
GRUSZKI
5 mg
300 g !
OGÓRKI
8 mg
200 g !
Zmiana karmy na inny rodzaj
Zmiana karmy na inny rodzaj zawsze powinna odbywać się powoli i stopniowo. Nowy pokarm należy wprowadzać zgodnie z poniższym schematem. Nagła zmiana pokarmu często skutkuje problemami zdrowotnymi (biegunka lub zaparcia) albo brakiem apetytu. Dlatego kupując świnkę pamiętaj, aby poprosić o miesięczny zapas tej karmy, którą była dotychczas karmiona. Będzie Ci potrzebna, by dokonać zmiany na docelową karmę.
Dodatki i inne przyjemności
Jeżeli chcemy sprawić naszym prosiaczkom przyjemność i podać im jakiś smakołyk, warto robić to z głową. Rozpieszczone zwierzątko to szczęśliwe zwierzątko, ale pamiętajmy, że chore lub z bólem brzucha już takie szczęśliwe nie będzie.
Oto kilka zasad, których warto się trzymać:
1. Jeżeli masz wątpliwości czy możesz podać jakiś produkt swojej śwince – nie podawaj go, najpierw skonsultuj to
z rzetelnym źródłem.
2. Nigdy nie podawaj wysoko przetworzonych produktów dla ludzi (w tym nabiału, pieczywa i słodyczy oraz produktów wzdymających).
3. Pamiętaj – niektóre gatunki roślin i gałęzi są trujące.
4. Nie podawaj karm dla innych zwierząt.
Smakołyki, które można podawać:
- owoc dzikiej róży
- suszony korzeń mniszka
- suszony brokuł
- suszona cykoria
- suszony pomidor
– suszony topinambur
- suszony burak czerwony
– suszona truskawka/ malina/ jagoda
- suszona marchew
– suszony pasternak
- suszone jabłko/ gruszka
– suszone zioła
Świnki morskie uwielbiają podgryzać gałęzie; jeżeli zapewnimy im do nich dostęp, wówczas nie będą zgryzać swojej klatki oraz akcesoriów. Bez obaw możemy podawać prosto z drzewa (rosnącego z dala od ulic i autostrad) gałęzie:
brzozy
gruszy
lipy
grabu
jabłoni
jarzębiny
leszczyny
wierzby
olchy
maliny
Wiele drzew rosnących w naszym klimacie jest jednak trujących m.in.:
akacja
bez
buk
dąb
cis
jałowiec
kasztan
klon (wszystkie odmiany)
lipa
miłorząb
sosna
śliwa
świerk
tuja
wiśnia
orzech włoski
wszystkie drzewa iglaste i żywiczne
Przykładowy jadłospis dla jednej świnki morskiej
Kiedy karmić świnkę?
W związku z tym, że jest aktywna całodobowo, polecamy podzielić ilość karmy na 2 lub 3 posiłki podawane rano, wieczorem i w południe.
W tabeli poniżej prezentuję przykładowy jadłospis.
ROŚLINA
śniadanie
(ok. 7 rano)
obiad
(ok. 14)
kolacja
(ok. 21)
Pon.
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- 1 łyżeczka suszonych warzyw, np. korzenia pietruszki
- Garść Garść / 3-4 łyżki ziół bazowych
- Garść siana
- 2 gałązki świeżego koperku
- Gałązki lipy
- Pół garści siana
- 1 łyżka granulatu
- 1 łyżka suszonego owocu dzikiej róży
- 3 plastry ogórka
- Pół łyżeczki ostropestu
Wt.
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- 3 łyżki czerwonej papryki
- Garść babki szerokolistnej
- Gałązki gruszy
- Garść siana
- 1 łyżka suszonego topinamburu
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- 2 łyżki rdestu ptasiego
- Korzeń pięciornika gęsiego
Śr.
- Garść siana
- 1 łyżeczka kwiatu chabra
- ¼ łyżeczki ostropestu
- 1 łyżka granulatu
- 3-4 łyżki babki lancetowatej
- Gałązki gruszy
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- 1 łyżka suszonych owoców (róży, aronii, głogu, porzeczki)
- Korzeń mniszka
- Pół łyżeczki ostropestu
Czw.
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- Garść ziół bazowych
- Gałązki leszczyny
- Garść siana
- 1 łyżka suszonego kwiatu malwy
- Pół łyżeczki ostropestu
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- Garść zielonego owsa
- Korzeń pokrzywy
- Plasterek jabłka
Pt.
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- Garść liści borówki czernicy
- Gałązki brzozy
- Plasterek pomidora
- Garść siana
- 1 łyżka suszonego kwiatu róży
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- Garść ziela fiołka trójbarwnego
- 1 łyżka suszonej cukinii
- Pół łyżeczki ostropestu
Sob.
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- 1 łyżeczka suszonych warzyw, np. korzenia pietruszki
- Garść / 3-4 łyżki ziół bazowych
- Garść siana
- 1 łyżka suszonego buraczka
- ¼ łyżeczki ostropestu
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- Garść zielonego owsa
- Korzeń pokrzywy
- 4-6 plasterków marchewki
Niedz.
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- Garść liści truskawki
- Gałązki brzozy
- Plaster buraka
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- 1 łyżka suszonych owoców (róży, aronii, głogu, porzeczki)
- Korzeń mniszka
- Pół łyżeczki ostropestu
- Garść siana
- 1 łyżka granulatu
- 1 łyżka suszonych owoców (róży, aronii, głogu, porzeczki)
- Korzeń mniszka
- Pół łyżeczki ostropestu